Winnaar maart 2025

BR540

- Martine Kortekaas -

Op een dag besta ik niet meer. Dan is er geen Snapchat meer, geen Sanne, geen Daan. Geen Shein, uitverkoop of TikTok. Geen huiswerk. Geen papa. Geen keuze.

Rachel schreeuwt onderaan de trap dat ik op moet schieten. Mijn blauwe Albert Heijn polo vis ik onder mijn bed vandaan. Ik ruik aan de oksels en ren op mijn tenen naar Rachels slaapkamer. Op de ladekast staat haar Maison Francis Kurkdijan BR540, strikt verboden voor mij.

‘Heb je nou weer mijn parfum opgedaan?’

‘Nee’, zeg ik, ‘Dat is Cloud van Ariane Grande. Een dupe. Duh.’

Rachel kijkt me aan en buigt naar voren om beter aan me te kunnen ruiken. Ik zet een stap naar achteren.

‘Ik heb echt niet jouw stink BR540 opgedaan hoor. Gatverdamme. Ik wil toch niet naar mijn móeder ruiken’.

Rachel zegt niets en loopt naar de gang. Ze is weer dunner geworden. Ze was altijd al slank, ook toen ze nog met papa was. Maar nu lijkt ze wel uitgedroogd. Haar kont hangt ook. Soms, als ik haar tegenkom in de badkamer en ze in een T-shirt en pyjamabroek haar tanden staat te poetsen, dan zie ik hoe het vel van haar bovenarmen rimpelt en hangt bij elke beweging. Walgelijk. Alsof dat vel net zo graag van haar weg wil als ik. Ik zal me later nooit zo laten gaan. Ik zal altijd fitnessoefeningen blijven doen.

‘Kom je? Als we nu niet gaan ben je te laat voor je werk. En ik daarna ook bij Marieke.’ Ze heeft haar schoenen en jas al aangedaan en staat met een been te wiebelen bij de voordeur. Ik zeg dat ik nog even naar de wc moet.

Zittend op de klep van de wc open ik SnapChat. Sanne heeft me nog niet teruggesnapt of ze meegaat naar de uitverkoop van de Shein. Ze heeft haar locatie uitgezet. Raar. Op TikTok staat een nieuw filmpje van Lisa. Ik zet het stil en kijk of ik Daan weer op de achtergrond zie. Ik zie Daan niet op de achtergrond. Ik swipe door naar het volgende filmpje als ik Rachel hoor roepen dat ik nú van de wc moet komen. Het is een filmpje over hoe je van Oreo’s sushi kan maken en het enige wat nodig is zijn Oreo koekjes en melk. Ik tag Sanne en maak een mental note dat ik straks Oreo’s moet jatten.

In de auto zijn we stil. Rachel heeft haar bril op. Het is echt een lelijk ding wat ze al jaren heeft. Zo eentje met een dikke zwarte rand. Ze zegt altijd dat die bril ooit cool was. Ik geloof er niets van. Ik zou willen dat ze een nieuwe kocht, of nog beter, dat ze haar ogen zou laten laseren zoals de moeder van Sanne ook heeft gedaan. Ik mag haar Hiske noemen. Hiske had ook meteen haar oogleden gedaan. Nu ziet ze er goed uit èn ziet ze goed, zoals ze steeds zelf zegt. Ik laat later ook mijn oogleden doen. Het zal mij niet gebeuren dat ik oud word.

‘Wat zit je me aan te staren?’

‘Ik zit je niet aan te staren.’ Ik kijk snel uit mijn raam.

‘Oké dan niet. Hoe was het op school vandaag?’

‘Goed.’ Als je dat filmpje van Lisa en Daan, de 4 voor wiskunde en het feit dat er weer een rijmpje over mij in het English Poetry boek stond wegdenkt, ging het inderdaad goed vandaag. Niemand heeft vandaag foto’s van mij geplaatst in de Reddit r/AmIUgly. Ik ben nog heel.

‘Heb je wiskunde al terug?’

‘Nee.’

‘Goh, dat duurt wel lang dit keer.’

‘Ja, hij heeft griep. Dus.’

‘We moeten een omweg nemen, het staat helemaal vast in de stad. Bel anders even met je werk dat je wat later bent.’

‘Ik app wel.’ Ik open de groepsapp, AlbertsAngels, en schrijf dat mijn moeder weer eens niet op tijd klaar was en dat ik 10 minuten later ben. Niemand reageert, behalve mijn manager, met een duimpje. Het is de eerste keer dat ik te laat ben.

‘Ongelooflijk dat jullie generatie nooit wil bellen. Vroeger hing ik uren aan de telefoon, echt úren, met vriendinnen, tot mijn vader het zat was en dan moest ik maken dat ik die telefoon ophing,’ zegt Rachel.

‘Hm,’ zeg ik, want wat moet ik anders zeggen? Opa is al heel lang dood en dat Rachel vriendinnen had met wie ze het léuk had kan ik me gewoon niet voorstellen. Ze is gewoon niet leuk. Anders was papa wel bij haar gebleven.

Met papa praat ik amper over Rachel. Hij heeft het nooit meer over haar. Hij reageert soms wel als ik vertel dat ik steeds de afwasmachine moet inruimen en dat dat niet eerlijk is, want we zouden ook gewoon papieren borden kunnen kopen en die dan weggooien. Hij zegt dat ik niet zo moet zeuren, dat ik een beetje mee moet helpen omdat Rachel het ook niet makkelijk heeft, wat natuurlijk onzin is want Rachel heeft het súpermakkelijk met mij als schoonmaak -en opruimhulpje. Papa heeft mevrouw Veldhuis, die elke week komt schoonmaken. Zij strijkt ook zijn overhemden. Ze strijkt eigenlijk alles, zelfs zijn spijkerbroeken, zodat die een rare vouw hebben. Als ze is geweest ga ik tussen de gestreken hopen kleding liggen en doe ik alsof ik vier jaar ben. Ik hoef bij papa nooit de afwasmachine in te ruimen, want hij vindt dat ik maar één keer jong ben en dat ik moet genieten als ik bij hem ben. Ik zou willen dat ik altijd bij hem kon blijven wonen.

Ik was nog heel klein toen Rachel en papa uit elkaar gingen. Tien. Ik was tien. Ik kwam thuis van hockeytraining en op dinsdag was papa altijd op zakendiner, maar dit keer niet, dit keer zat papa naast Rachel op de bank en ze keken niet naar elkaar, helemaal niet zelfs en tiktoktiktoktiktok deed de klok en ze keken steeds alleen maar naar mij en het ging niet om mij, helemaal niet om mij, maar wel om mij, ja juist wel om mij, maar het had niets te máken met mij, nee, helemaal niets, en Rachel bleef mijn moeder en papa bleef mijn papa, en het zou allemaal helemaal hetzelfde blijven, behalve dat de zakendiners nu elke dag zouden zijn.

‘Mag ik wat van jouw lipgloss? Die is mooi.’

Ik voel aan mijn zakken, waar ik de Dior Addict Lip Maximizer Intense Mauve voel zitten. Van papa gekregen. Lisa had gezien dat ik die had en had door de klas geroepen dat geen enkele lipgloss iets kon veranderen aan die enorm lelijke apenbek van me. Iedereen moest heel hard lachen. Sommige jongens maakten apengeluiden. Ik verdween en hoewel ik niet verdween, verdween ik toch. Elke dag is er een stukje minder van mij en ik weet niet waar al die stukjes blijven.

‘Heb ik niet bij me.’

‘Ah jammer. Het is zo’n goede kleur.’ Ze is even stil, haalt een auto in. ‘Het staat je heel goed.’ Ze kijkt even naar rechts. ‘Mijn mooie, mooie dochter’.

Ik zeg niets. Ze legt haar hand op mijn knie, knijpt er even in.

‘Hé, ik meen het. Je bent mooi’. Mooi.

Het woord hangt in de lucht, vliegt langs mijn gezicht, knalt tegen het raam.

Ik trek mijn been weg.

‘Ella…’ zegt Rachel.

‘Rag-gel’, zeg ik.

‘Hé! Doe eens lief! Wat is dit voor een houding?’

Ze wijkt uit voor een invoegende auto. Het is echt heel druk. Ik kijk op mijn iPhone, die tien minuten worden straks een kwartier als ze niet doorrijdt. Kutwijf. Nog geen snap van Sanne. Ik begrijp het niet. Eerder snapte ze altijd meteen terug.

‘Ella. Ik meen het. Wat is er?’ Rachel praat zachtjes. Dat doet ze altijd als ze met me wil praten. Dan zet ze haar ‘kommaarhoormeisjemijkunjeallesvertellen’-stem op maar daar trap ik allang niet meer in, en trouwens, zij vertelt mij ook niet alles - waar komt die BR540 vandaan, bijvoorbeeld? Zo’n fles kost 245 euro en papa betaalt geen alimentatie. Daar heb ik alle begrip voor want zijn huis is heel duur.

‘Er is niets. Echt niet.’ Om te onderstrepen dat ik oké ben kijk ik haar aan. ‘Echt.’ Met mijn innerlijke stem zeg ik ‘Raggel’ erachteraan.

Sanne heeft een nieuw verhaal gepost op Snap. Ze heeft mij getagd. Ze staat met Lisa en Daan voor de McDonalds in de stad, in een soort gangsterhouding, met hun hoodies ver over hun ogen getrokken. “Die monkey bitch die” staat er door het beeld. Daar vallen weer stukjes.

Het lijkt steeds drukker te worden op de weg.

‘Goh, deze spits had ik niet verwacht,’ zegt Rachel. Ze kijkt op het klokje en tikt met haar ring op het stuur. ‘Nou ja, we redden het wel. Toch?’

Ik zeg niets.

Er woont iets nieuws in mijn keel, iets verrots en monsterlijks. Het groeit en het groeit en het groeit.

‘Hoe gaat het eigenlijk met Sanne? Die is hier ook al tijden niet geweest.’

Ze moet echt haar kop gaan houden.

‘En Daan?’ zegt ze. ‘Dat was toch ook zo’n leuke jongen? Waarom komt Daan nooit meer? Is het uit?’

De vrachtwagen voor ons stopt abrupt. Rachel schiet op de rem. Mijn lijf wordt naar voren getrokken.

Haar vingers krommen zich om het stuur. Een zucht. Een kort kruisje.

‘Zo, dat was kantje boord zeg, jeetje.’

De vrachtwagen trekt langzaam weer op. Rachel ook.

‘Maar vertel, Ella. Sanne?’

‘Goed hoor.’

‘En Daan?’

‘Ook goed.’

Ze knikt.

‘Waarom zie ik ze dan nooit meer bij ons?’

Ik staar naar buiten.

‘Weet ik niet.’

Rachel buigt haar hoofd iets naar rechts. ‘Is er iets gebeurd?’

‘Nee.’

De vrachtwagen schiet plotseling weer op de rem. Rachel vloekt en gooit haar arm voor me.

‘Hebben jullie ruzie?’

Ik kan de motor van de vrachtwagen horen ronken. Zwarte rook. We rijden weer door. Nu sneller.

‘Nee, Raggel.’

Mijn stem klinkt dun. Het monster in mijn keel zet zijn duizend pootjes uit en sleurt me mee.

‘Hé, niet deze toon. Jullie waren altijd zo close.’

‘Ja.’

‘Wat is er dan?’

Te scherpe bocht naar rechts. Mijn hand grijpt de deurleuning.

‘Niets.’

‘Ik geloof je niet. Er is iets gebeurd, hè?’

‘Niets. Gewoon. Dingen.’

Ik hoor haar uitademen. ‘Ah! Dus wel!’

‘Nee!’

De Golf naast ons claxonneert.

‘Kom op, Ella, ik ken je toch. Er is iets mis.’

‘Er is niets. Rij nou eens door.’

Ze haalt diep adem. Wanneer ze weer praat, is haar stem laag en rustig.

‘Ella. Ik doe wat ik kan.’

Vacuüm, alles is vacuüm.

‘Echt niet! Kútwijf!’

Het komt er harder uit dan ik bedoel.

Rachel slaat op het stuur en draait zich met een ruk naar me toe.

‘Ella! Godverdomme!’

De knal was enorm. Als ik mijn ogen open doe is alles stil. Heel stil. Ik lig op een wolk. Ik kijk opzij. Dichte ogen, bril scheef, mond open.

Op een dag besta ik niet meer. Dan is er geen Snapchat meer, geen Sanne, geen Daan. Geen Shein, uitverkoop of TikTok. Geen huiswerk. Geen papa. Geen keuze.

‘MA-MÁ!’

***

Martine Kortekaas (circa 1980) woont en werkt in Arnhem. Ze publiceert zelden. Haar inspiratie haalt ze uit de binnenwerelden van mensen en soms ook van dieren.

Cindy van Veldhoven: "Creëren is de rode draad in mijn leven. Altijd al geweest! Het maakt me blij.. Al vele ideeën zijn opgeplopt en verwezenlijkt, daar is illustreren er één van. Binnenkort mijn schildering op de cover van een boek! Ik ben een gelukkig mens ;)"